السلام علیک یا موسی بن جعفر (ع)

امام کاظم و معرفی جانشین بعد از خود

زکریا بن آدم – که یکی از بزرگان شیعه و مورد توجه خاص ائمه اطهار علیهم السلام بوده است – به نقل از گفتار بعضی دوستانش حکایت نماید:
روزی در مدینه منوره کنار قبر مطهر رسول خدا صلی الله علیه و اله و سلم به همراه بعضی افراد نشسته بودیم، که ناگهان متوجه شدیم امام موسی کاظم سلام الله علیه دست فرزندش، حضرت رضا (ع) را گرفته و به سمت ما میآمد، چون وارد مجلس ما گردید و فرمود:آیا میدانید من چه کسی هستم؟ عرض کردم: یا ابن رسول الله! شما موسی، جعفر بن محمد (ع) هستی. حضرت فرمود: این فرزند را میشناسید؟ گفتیم: بلی، او علی، پسر موسی، پسر جعفر صادق – صلوات الله علیهم میباشد. آن گاه امام (ع) افزود: تمامی شما گواه و شاهد باشید، که من او را وکیل خود در زمان حیاتم؛ و نیز وصی و جانشین خود پس از آن که از دنیا بروم، قرار دادم [۱] . همچنین علی بن جعفر حکایت کند: روزی در محضر برادرم امام موسی بن جعفر (ع) بودم و او را حجت خداوند متعال پس از پدرم، در روی زمین میدانستم. ناگهان فرزندش علی (ع) وارد شد و برادرم فرمود: این فرزندم، علی صاحب و پیشوای تو خواهد بود؛ و همان طور که من جانشین پدرم هستم، او نیز جانشین من میباشد، خداوند تو را ثابت قدم و پایدار نگه دارد. من گریان شدم و با خود گفتم: برادرم با این سخنان، خبر از مرگ و رحلت خود می دهد. ناگاه امام (ع) اظهار نمود: برادرم علی! مقدرات الهی باید انجام پذیرد، همانا حضرت رسول، امیرالمومنین، فاطمه، حسن و حسین (صلوات الله علیهم اجمعین) الگوی تمام انسانها بوده و هستند و من نیز تابع و پیرو ایشان خواهم بود.

علی بن جعفر افزود: این سخنان را برادرم، امام موسی کاظم (ع) سه روز پیش از آن که هارون الرشید در دومین مرحله او را به بغداد احضار نماید، بیان فرمود

السلام علیک یا موسی بن جعفر

اللهم ...

کسب روزی حلال از دیگاه امام موسی کاظم (ع)

• کسب حلال، عبادتی همانند جهاد در راه خدا
موسى بن بکر نقل می کند که امام کاظم علیه السلام به من فرمود:
«مَنْ طَلَبَ هَذَا الرِّزْقَ مِنْ حِلِّهِ لِیَعُودَ بِهِ عَلَى نَفْسِهِ وَ عِیَالِهِ کَانَ کَالْمُجَاهِدِ فِی سَبِیلِ اللَّه‏»[2]
کسی که در پی روزی حلال برود تا از آن، خود و خانواده اش را بهره مند سازد ؛ پاداش او در پیشگاه الهی مانند پاداش رزمنده ای است که در راه خدا جهاد می کند.

توضیح: از تشابهی که در این روایت شریف به کار رفته است، یکی اهمیت و دیگری دشواری فراوان کسب روزی حلال فهمیده می شود. همانگونه که اگر جهاد نباشد جامعه اسلامی در خطر نابودی است؛ اگر کسب روزی حلال نباشد بساط یک زندگی پاک دینی در آستانه برچیدگی است و نیز همانگونه که سخت ترین و پرخطرترین کار، جنگ و نبرد تن به تن در جهاد است به همان میزان، کسب روزی حلال، سخت است و دشوار. بنابراین نباید انتظار داشت که در راه کسب حلال، سختی و مشقت وجود نداشته باشد

نکته دیکر اینکه تلاش برای کسب حلال، عبادتی همتای جهاد در راه خداست و در ثواب و اجر، مانند آن است؛ از این رو امام کاظم علیه السلام آن را به جهاد در راه خدا تشبیه کرده است.